سفارش تبلیغ
صبا ویژن
شکایت از عقل
تاریخ : پنج شنبه 91/12/24 | 12:22 عصر | نویسنده : علی اصغربامری

به نام خدا

شکایت از عقل

یکی از مسائلی که در ادبیات ما نمایان است ، مسئله شکایت از عقل‏
است که خودش مسئله‏ای است . ما در ادبیات مخصوصا در اشعار خودمان‏
بسیار می‏بینیم که مردم از عقل شکایت کرده‏اند که ( 1 ) ای کاش ، من این‏
عقل را نمی‏داشتم ، فایده‏اش چیست که آدم هوش داشته باشد و در جامعه ،
هوشیار و عاقل و حساس باشد ؟ ! این حساس بودن و عاقل بودن و هوشیار
بودن ، آسایش را از انسان سلب می‏کند :

دشمن جان من است عقل من و هوش من
کاش گشاده نبود چشم من و گوش من

دیگری می‏گوید :

عاقل مباش تا غم دیوانگان خوری
دیوانه باش تا غم تو عاقلان خورند

یعنی [ اینگونه افراد ] آسایش توأم با جنون را بر ناآرامی و ناراحتی‏
توأم با عقل و فکر و درک ، ترجیح می‏دهند . ولی این حرفها غلط است . آن‏
کسی که به مقام انسانیت برسد و ارزش درد داشتن و حساس بودن را درک‏
کند ، هرگز نمی‏گوید : " دشمن جان من است عقل من و هوش من " ، بلکه‏
کلام پیغمبر ( ص ) را می‏گوید : « صدیق کل امری‏ء عقله ، »

« و عدوه جهله » (1) دوست راستین هرکس ، عقل و هوشیاری او و دشمن واقعی‏
هرکس ، جهل و نادانی اوست . آن کسی که گفته است : " دشمن جان من است‏
عقل من و هوش من " و از ناراحتیهای ناشی از عقل و هوش [ اینطور شکایت‏
می‏کند ] ، معلوم می‏شود ناراحتیها و بدبختیهای ناشی از جهل و نادانی را
حس نکرده است والا هرگز چنین حرفی را نمی‏زد . بله ، اگر امر دائر باشد
میان اینکه " موجب درد " نباشد و انسان درد نداشته باشد ، " درد
نداشتن " به دلیل نبودن موجب درد ، از درد داشتن بهتر است . ولی اگر
موجب درد وجود داشته باشد ، منشأ درد وجود داشته باشد ، اما انسان درد
ناشی از اینها را احساس نکند ، [ مایه ] بدبختی و بیچارگی و بی‏خبری است‏
. لهذا در بیماریهای جسمی هم ، اینطور است که هر بیماریی که درد نداشته‏
باشد ، کشنده است ، برای اینکه انسان ، وقتی خبردار می‏شود که کار از کار
گذشته است . سرطان که کشنده است ، علتش این است که لااقل در ابتدا درد
ندارد والا اگر از آن ابتدائی که این بیماری پیدا می‏شود ، درد داشته باشد
ممکن است قبل از اینکه وارد خون و لمفها ( 2 ) شود ، به کلی آن را از
بین ببرند . خطر عمده سرطان از این جهت است که بی‏خبر یعنی بی‏درد وارد
می‏شود .
بنابراین ، این که " ارزش ارزشها در انسان ، درد داشتن است " را
نمی‏شود به این عنوان که درد ، بد چیزی است ، [ رد کرد ] .




نظر